وکتور چیست؟

در این مطلب سعی میکنم به ساده‌ترین شکل ممکن توضیحاتی در مورد تصاویر وکتور ارائه دهم.
در دنیای تصاویر دیجیتال دو نوع فرمت تصویری وجود دارد رستر (Raster) و وکتور (Vector). (تصاویر رستر یا بیت مپ را در مطلبی جدا شرح خواهم داد)
تصاویر وکتور از مجموعه‌ای از اشیاء هندسی مانند خط، منحنی، چند ضلعی‌ها و... تشکیل شده‌اند. نرمافزارهای گرافیکی برای ذخیره این تصاویر از فرمول‌های ریاضیِ ترسیم اشکال هندسی استفاده می‌کنند. مزیت این روش زمانی مشخص می‌شود که نیاز به تغییر اندازه تصویر (بزرگ و کوچک کردن تصویر) داریم. به دلیل اینکه تصویر به صورت اشکال هندسی به هم پیوسته در کامپیوتر ذخیره شده، تغییر اندازه، تأثیری بر کیفیت آن ندارد.
برای مثال فرض کنید می‌خواهیم دایره‌ای به شعاع 3 سانتی‌متر را 5 برابر کنیم. دایره در فرمت وکتور، به صورت فرمول ریاضی محیط دایره (2πr= محیط دایره) در کامپیوتر ذخیره می‌گردد. زمانی که دایره را 5 برابر می‌کنیم، نرم‌افزار با استفاده از فرمول ریاضی دایره، دایره‌ای جدید با شعاع 15 سانتی‌متر رسم می‌کند. بنابراین افت کیفیتی در تصویر ایجاد نمی‌گردد. این روش در اشکال هندسی مانند خط، منحنی و چند ضلعی‌ها نیز استفاده می‌شود.

حال که به درک مناسبی از روش ترسیم وکتور رسیدیم، دو سوال مطرح می‌شود:
1. نرم‌افزار چگونه اشکال مختلف را رسم می‌کند؟
2. چگونه شکل‌ها را رنگ آمیزی می‌کند؟
نرم‌افزارهایی که تصاویر وکتور می‌سازند، قسمت‌های خارجی شکل مورد نظر را رسم می‌کنند و برای رنگ‌آمیزی، داخل یک شکل بسته را با یک رنگ، رنگ‌آمیزی می‌کنند. حال شکل بسته به چه معناست؟ شکل بسته به شکلی گفته می‌شود که خط‌های تشکیل دهنده آن کاملاً پیوسته باشند و در هیچ نقطه‌ای گسستگی وجود نداشته باشد.
این روش ترسیم تصاویر بسیار کاربردی است، چون تغییر اندازه در آن هیچ افت کیفیتی ندارد. اما یک مشکل اساسی دارد: "روش رنگ آمیزی در فرمت وکتور". در این روش، رنگ‌آمیزی کاملاً تخت و یکنواخت است. در بعضی موارد این مورد مشکلی پیش نمی‌آورد و حتی با هدف مورد نظر هماهنگ است. اما همیشه شرایط یکسان نیست و ما نیاز داریم در رنگ‌آمیزی تصویر وکتور از شیب رنگ (گریدینت) استفاده کنیم. در این موارد رنگ آمیزی وکتور نتیجه مطلوبی دربر ندارد. برای رفع این مشکل نرم‌افزار از رنگ آمیزی به روش بیت مپ یا همان رستر، استفاده می‌کند. به این معنی که محدوده خارجی شکل را با وکتور ترسیم و محدوده داخلی را با روش بیت مپ رنگ‌آمیزی می‌کند. استفاده از این روش باعث سود بردن از هر دو روش رسم تصاویر می‌شود:
1. کیفیت شکل‌ها در فرمت وکتور
2. کیفیت رنگ‌آمیزی بیت مپ یا رستر

کاربرد استفاده از وکتور:

اجازه دهید برای درک بهتر این مزیت مثالی بزنم. فرض کنید می‌خواهید برای مشتری پوستری با ارتفاع 1800 سانتی‌متر و عرض 1200 سانتی‌متر طراحی کنید. اگر یک از اِلِمان‌های اولیه با فرمت بیت مپ به اندازه 8*10 سانتی‌متر باشد و نیاز باشد آن اِلِمان را سه برابر کنیم، افت کیفیت تصویر به شدت آزار دهنده بوده و در صورت چاپ احتمالاً تمام آنها توسط مشتری ریجکت می‌شود. اما اگر از اِلِمان‌های اولیه با فرمت وکتور استفاده کنیم، کیفیت اِلِمان با تغییر اندازه، کاهش نمی‌یابد. و چاپ مطلوبی انجام می‌شود.
در انتها باید توجه داشت که در بیشتر موارد وکتورها مانند مواد اولیه برای تولید تصویر نهایی می باشند.
ما در سایت هوای‌تو وکتورهایی با هشت فرمت ai, eps, svg, pdf, jpg, png, cdr, ArtCAM طراحی و ساخته‌ایم که نیاز بسیاری از گرافیست‌ها را برطرف می‌کند. توجه به این نکته خالی از لطف نیست که بیشتر وکتورهای ارائه شده در سایت هوای‌تو برای ساخت شابلن بهینه سازی شده‌اند.

نویسنده مقاله
مهدی رحیمی
مدیر و طراح سایت هوای‌تو

انتشار این مطلب با ذکر منبع بلامانع است